Latin Grammarians Collection
ERC

Prisc. ars

Prisc. ars 18, 50, 1 - 18, 53, 1

Vergilius in IIII georgicon: ‘sin duram metues hiemem parcesque futuro, / contusosque animos et res miserabere fractas’, pro ‘parcito’ et ‘miserator’; idem in bucolico: ‘alternis dicetis, amant alterna 5Camenae’, ‘dicetis’ pro ‘dicite’; Horatius epistularum I: ‘si te forte meae gravis urat sarcina chartae, / abicito potius quam quo perferre iuberis / clitellas ferus impingas’, pro ‘impingito’; in eodem: ‘viribus uteris per clivos, flumina, lamas: / victor 18, 5propositi simul ac perveneris illuc, / sic positum servabis onus’, pro ‘servato’, quomodo ‘uteris’ pro ‘utitor’; in eodem: ‘inter cuncta leges et percontabere doctos’, pro ‘legito’ et ‘percontator’. Graeci quoque frequenter hoc utuntur, modos verborum pro modis ponentes, de quibus in Atticismis, quibus Romani 10quoque utuntur, post ostendetur. DE IMPERSONALIUM CONSTRUCTIONE Impersonalia activam terminationem habentia infInitis coniunguntur, ut ‘placet discere, licet dicere’; similiter ‘oportet, delectat, libet, decet, liquet, vacat, contingit, accidit, evenit, 15iuvat’ – Vergilius in I Aeneidos: ‘et vacat annalis nostrorum audire laborum’; idem georgicon II: ‘iuvat arva videre / non ullis hominum, non ulli obnoxia curae’. Possunt tamen et casibus adiungi: dativo quidem ‘placet mihi, licet mihi, liquet mihi, libet, vacat, contingit, accidit, evenit’; accusativo vero ‘iuvat me, delectat me, decet me, oportet me’; accusativo simul et genetivo ‘paenitet me illius rei, pudet me 18, 5illius rei, miseret me illius rei, taedet, piget’; 5licet tamen et per ellipsin dativi dicere ‘placet me facere, libet te currere, vacat te audire’ vel etiam ipsius accusativi, ut ‘placet discere, delectat audire, vacat ire, miseret, pudet’ et similia. Sciendum tamen quod, si ab aliis sint verbis activis vel neutris, eorum constructionem 10servant, ut ‘placeo tibi, placet tibi; contingo tibi, contingit mihi; evenio illi, evenit mihi; iuvo illum, iuvat illum’; quae vero non habent primas vel secundas personas, quae sunt admodum pauca, vel dativo, ut ‘licet mihi, libet mihi’, vel accusativo, ut ‘oportet illum scire’, quomodo ‘decet’ (nam 15‘deceo illum’ ‹non› dicimus). 15‘Debet’ quoque impersonale accipitur quando infinito passivam vim habenti coniunctum tres circumit personas, cum maxime subiunctivum verbum consequitur, ut ‘debet fieri a me, a te, ab illo, ut auctores legantur’.

Critical apparatus

in IIII georgicon] om. Zcontusosque] contususque Zres] om. Zmiserator] miserato ZHoratius] Item horatius Zepistularum I] om. Zte] om. Zclitellas] cli/tellas fort. erat clist- Zper] pro corr. Zclivos] clivosa Zpropositi] prepositi ut vid., corr. Zservabis] servabas corr. al. m. Zin] Item in ZAtticismis M O Q U X Y e corr. J: anticismis e corr. D; atticissimis E R corr. T; grecis rationibus grecis del. et atacismis s. l. add. F; adticismis I; anticissimis corr. L; athicismis W; atticis ni s. l. add. al. m. ZImpersonalia] inpersonali Z; a add. al. m. Zdecet, liquet] om. Zvacat] vocat Zevenit, iuvat] et Z; similia his Zin I Aeneidos] in aeidos Zannalis F L M R T U X Z: annales D E I J O Q W Y post corr. F RII: ‘i] in II georgicon collato Verg. Q; georgicon III vel α vel χ ω D E F I J L M O R T W X Y; in georgicon III U; in georgicon Zrva v] Iuatar ua corr. Z ullis] nonnullis L M corr. W Znon ulli D F J L Q T W X: n(on)nulli post corr. L; nonnulli E I M O R U corr. Y Zadiungi ω Alcuin. exc. Prisc. 2, 4, 7 van Putschen: coniungi Krehl Hertzlicet mihi] om. Zlibet, vacat, contingit, accidit, evenit] tibi illi Zvero] om. L Z iu] iuvat me te illum decet oportet delectat Zpudet me illius rei, miseret me illius rei] om. I Zlicet] hinc. inc. f. 2r frg. Bern.2libet] licet R Hertzdelectat ~ ire Z: vacat audire α χcontingit] contigit T Z; continguit Lillum] te Zprimas vel secundas personas] primam vel secundam personam Zlibet mihi] licet tibi Zdeceo ω: doceo ante corr. E F L U; decet post. corr. J Q; de eo ante corr. O; deceo illum ω van Putschen; decet illum Krehl; deceo non proposuit dubitanter in app. Roselliniconsequitur] sequitur Zfieri] om. Z

Quotation layer

Verg. ecl. 3, 59 cf. Ps. Asper min. GL Suppl. 51, 24-25 Verg. georg. 4, 239-240

Hor. epist. 1, 13, 6-8 urat] uret
Hor. epist. 1, 13, 10-12Hor. epist. 1, 18, 96

Verg. Aen. 1, 373 vacat] vacet Prisc. ars 17, 90, 2 Macr. Sat. 5, 4, 7
 Prisc. ars 17, 90, 2 Macr. Sat. 3, 2, 17 et 5, 4, 7 Verg. georg. 2, 438-439 non ullis hominum] non rastris, hominum