Ps. Prob. nom. 74, 20 - 74, 24-75, 10
742020‘Peritus iuris’ dicitur; Cicero tamen ‘iure consultum’ dixit.
21-23‘Chremes’ regulam declinationis triplicem habet, unam ut ‘hic
Chremes huius Chremi’, aliam ut ‘hic Chremes huius Chremetis’, item
aliam ut ‘hic Chremes huius Chremis’.
24-7510[Generis feminini] Nomina generis feminini ‘‑us’ litteris terminata,
25ut ‘Venus, anus, humus’. Nomina quae in ‘‑tas’ litteras exeunt, ut ‘pietas,
veritas, aequitas, bonitas, felicitas’; item in ‘‑tus’, ut ‘virtus, myrtus’;
aut in ‘‑e’, ut ‘Danae, Daphne, Circe, Dirce, Here’; aut in ‘‑cus’, ut ‘acus, quercus,
ficus, incus’; aut in ‘‑nys’, et Graecum est, ut ‘Erinys’; aut monosyllaba,
ut ‘spes, res, grus’. Item monosyllaba anima carentia, quae ‘‑x’
littera terminantur, ut ‘calx, crux, fax, falx, lux, nux, pax, vox’, quae
observata ultimae litterae parte Graeco ritu genetivo casu procedunt.
‘X’ enim in ‘chi’ litteram Graecam vertent ut genetivum faciant, quae
74, 5videlicet servans originem priscae nativitatis, eo quod ex Graecis
litteris Latinis adiuncta sit et quod ‘c’ et ‘s’ Latinis constet. Capit
ergo ex Graecis ‘chi’, de Latinis ‘c, s’ et exprimit genetivum, ut ‘calcis,
crucis, falcis, faecis’ et cetera. Haec ergo causa est cur in ‘‑cis’ et non
in ‘‑xis’ cadunt, ut faciant ‘calxis, cruxis, faxis’. Nam ‘faxis’ verbum suo
10ordine dicetur.