Latin Grammarians Collection
ERC

Sacerd.

Sacerd. 1, 3, 33 - 1, 3, 42

33321Personae in verbis, sic ut in pronominibus, tres sunt: 22prima, quae de se loquitur, ut ‘amo’, secunda, ad quam loquimur, 23ut ‘amas’, tertia, de qua loquimur, ut ‘amat’. Personae quoque in 24verbis deficiunt, ut in modo imperativo numeri singularis persona 25prima deficit, sicut ante monstravi. 3426Modi verborum sunt quinque, pronuntiativus, quem 27quidam indicativum vel finitivum dicunt, qui habet tempora tria: 28instans, id est praesens, praeteritum et futurum. 3529Quod tempus, futurum scilicet modi pronuntiativi, 30‹quidam› modum dicunt promissivum, sed errant: nam tempus 1, 1est futurum specie promissiva, sic ut tempus praeteritum inperfectum 1, 2specie inchoativa et tempus praeteritum plusquamperfectum 1, 3specie recordativa. 361, 4Secundus modus est imperativus, qui duo tempora habet, 1, 5praesens et futurum: nam de praeterito nemo imperat. 376Tertius modus est optativus, qui habet tempora tria. 7Quidam negant debere adiungi modo optativo tempus praeteritum 8hac ratione, quia nemo optat de praeterito, sed errant: nam 9Vergilius posuit ‘fecissentque utinam’. 3810Quartus modus est subiunctivus, quem quidam adiunctivum 11vel coniunctivum vocant, qui modus tempora tria recipit. 3912Quintus modus est infinitus, quem ‹quidam› perpetuum 13dicunt, et hic similiter tria tempora habet, quamvis in praesenti 14omnia complectatur, ut est amare modo, amare antea, amare 15postea. 401Sunt verba quae in praesentis temporis tertia persona et 2praeteriti perfecti communem habent declinationem, ut ‘succendo 3succendis succendit’ et ‘succendi succendisti succendit’. 4118Sunt 19verba quae, diversis prae|sentibus temporibus venientia, in praeterito 20perfecto similia sunt, ut ‘cerno cresco, crevi’. 4220Sunt e contrario 21quae, simili tempore praesenti orta, in tempore perfecto 22separantur, ut ‘parco’ – ‘ignosco’ et ‘servo’: ‹‘parco’› – ‘ignosco’ – facit 23‘peperci’, ut ‘nec voci iraeque pepercit’; ‘parco’ vero – ‘servo’ – facit 24‘parsi’, ut Terentius in Hecyra ‘hancine ego vitam parsi perdere’.

Critical apparatus

ante revera B edd. ut traditum: mostravi B n s.l. B1; cf. Sacerd. 1, 3, 20 pronuntiativus Parrhasius P: pronuntiatib Bquidam suppl. Keilpromissivum] promissivam Bspecie] species Bfecissentque] fecissemq B nt pro m s.l. B1modus] modum B; s pro m B1quidam suppl. Keilcomplectatur Keil: complectantur B Eichenfeld-Endlichersuccendit B1: suscendit Bet Eichenfeld-Endlicher: ut Bverba] velba B; verba B1diversis] a Keilparco – ignosco – facit suppl. Bramanti: facit ignosco B Eichenfeld-Endlicher; ignosco facit KeilHecyra] haecyra Bhancine B Keil: hanccine Eichenfeld-Endlicher

Quotation layer

Verg. Aen. 2, 110

Verg. Aen. 2, 534Ter. Hec. 282