Ps. Palaem. reg.

Ps. Palaem. reg. 1 tit. (p. 5, 1-2) - 1, 9 (p. 9, 8-14)

REGVLAE I. DE NOMINE Omnia nomina quinque vocalibus ablativo casu terminantur, a e i o u, id est quicquid declinaveris de nomine 5ablativum casum in has litteras ducit, ut puta haec Iulia ab hac Iulia, hic paries ab hoc pariete, agilis ab agili, doctus a docto, hic versus ab hoc versu; praeter pauca aptota, quae nos turbare non debent quia pauca sunt , ut puta nequam homo a nequam dicimus, nugas homo a nugas 10dicimus: hic videtur ablativus suscepisse m et s, sed in aptotis, non in legitimis et regularibus nominibus quae certo ordine declinantur. Ergo ablativus casus singularis dat nobis regulam ad declinationem pluralis numeri, id est ad genetivum, dativum et ablativum casum, quomodo recte inveniantur: unde si ablativus habuerit aut a aut o parem regulam dant, id est ut 1, 5genetivum pluralem in rum mittant, dativum et ablativum in is, ut a docto doctorum, a docta doctarum, sic dativum et ablativum in is, a doctis viris, a doctis mulieribus, 1, 5praeter illa pauca quae discernendi sexus gratia in bus mittunt dativum et ablativum, ut his et ab his deabus, filiabus. Diximus de duabus vocalibus, id est de a et o, quia parem regulam habent. Restant tres vocales i e u, quae 10similiter et ipsae parem regulam habent: nam si ablativus i vel e vel u habuerit, genetivum in um mittit, dativum et ablativum in bus, ut puta ab hoc forti fortium fortibus, ab hoc homine hominum hominibus, ab hoc versu versuum versibus. 15Sed ut colligas ablativus quando exeat in has litteras, regulam genetivi singularis attende. Si in ae exierit genetivus ablativum in a mittit, ut huius Iuliae ab hac Iulia, huius Musae ab hac Musa. Genetivus si in is exierit plerumque in e, aliquando in i, numquam in o mittit ablativum, ut puta huius parietis ab hoc pariete, huius hominis ab hoc homine. Genetivus et nominativus si habuerint is 1, 5ablativum in i mittunt, ut agilis, facilis, ab agili, facili. 5Si qua sunt quae defecerunt ab hac regula magis usu quam ratione factum est, ut puta haec ovis huius ovis: ergo ablativum in i mittere debuit et tamen in e mittit, ut ab hac ove, non ovi. Sed hoc, ut diximus, usu factum est. Genetivus si habuerit i in genere masculino ablativum in o mittit, ut 10huius docti, huius iusti, ab hoc docto, ab hoc iusto. Sed ideo dixi in genere masculino hoc observari debere, quia in genere feminino invenitur genetivus i habere et in e exire, non in o, ut puta huius rei ab hac re, huius speciei ab hac specie.

Critical apparatus

REGVLAE I. DE NOMINE] INCIPIVNT REGVLAE DE NOMINE in mg. sup. PALEMON GRAMMATICVS add. m. saec. XV O; inscriptio deerat, cf. comm. (Rosellini 2001, p. 71) μ: consensus codd. MπOmnia] Deest usque ad § 23 A; REGVLA PRIMA Ohas μ: consensus codd. Mπ: eas Oagilis O: hic et haec agilis μ: consensus codd. Mπab agili doctus O: ab hoc et ab hac agili hic doctus μ: consensus codd. Mπhic versus μ: consensus codd. Mπ: versus Oa nequam O: ab hoc nequam μ: consensus codd. Mπa nugas O: ab hoc nugas μ: consensus codd. Mπhic μ: consensus codd. Mπ: hoc Oregulam μ: consensus codd. Mπ: regula Oaut a aut o Rosellini: aut a o O; a et o μ: consensus codd. Mπpluralem μ: consensus codd. Mπ: pluralis Oablativum O: ablativum pluralem μ: consensus codd. Mπa docto doctorum O: ab hoc docto horum doctorum μ: consensus codd. Mπa docta doctarum O: ab hac docta harum doctarum μ: consensus codd. Mπdativum μ: consensus codd. Mπ: dativus Oet ablativum suppl. De Nonno: a doctis viris a doctis mulieribus O: ab his doctis viris ab his doctis mulieribus μ: consensus codd. Mπilla O: haec μ: consensus codd. Mπdiscernendi ~ filiabus O: contra artem suscepta sunt ut mulabus libertabus deabus natabus filiabus equabus asinabus eodemque modo ambabus et duabus μ: consensus codd. Mπde a O: a μ: consensus codd. Mπet ipsae parem] et ipse parem O; disparem μ: consensus codd. Mπhabuerit μ: consensus codd. Mπ: habuerint Ogenetivum in um mittit O: si e correpta fuerit in um, si producta in rum, si i in ium, si u in uum genetivum pluralem mittunt μ: consensus codd. Mπablativum O: ablativum pluralem μ: consensus codd. Mπfortium fortibus O: horum fortium his et ab his fortibus μ: consensus codd. Mπhominum hominibus O: horum hominum his et ab his hominibus μ: consensus codd. Mπversuum versibus O: horum versuum his et ab his versibus ab hac re harum rerum his et ab his rebus μ: consensus codd. Mπae μ: consensus codd. Mπ: e Ogenetivus si O: si genetivus μ: consensus codd. Mπgenetivus et nominativus O: in genere communi nominativus et genetivus μ: consensus codd. Mπis μ: consensus codd. Mπ: in s Oagilis ~ facili O: hic et haec agilis hic et haec facilis ab hoc et ab hac agili vel facili μ: consensus codd. Mπdefecerunt (cf. § 27) O: differant μ: consensus codd. Mπergo O: om. μ: consensus codd. Mπut] ut ante hoc transp., al. ut ante diximus s.l. add. (al. m.?) Oab hoc docto ab hoc iusto μ: consensus codd. Mπ: ab hoc docto iusto in ras. scr. ut vid. Oin genere μ: consensus codd. Mπ: genere O‘e’ exire] e exire in ras. scr. Onon in o μ: consensus codd. Mπ: (cf. ex. gr. §§ 20.22) om. O

Linguistic layer

Iuliusde nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
pariesde nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
agilisde nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
doceode nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
versus, 3de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
nequamde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: formae casuales: aptota
language: Latin
morphology: case: ablative
nugaxde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: formae casuales: aptota
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: formae casuales: aptota
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: formae casuales: aptota
language: Latin
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: plural
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: number: plural
doceode nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
doceode nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: plural
doceode nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
doceode nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: plural
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: number: plural
doceode nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: number: plural
doceode nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: number: plural
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: genera: femininum
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: gender: feminine
morphology: number: plural
deusde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: genera: femininum
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: gender: feminine
morphology: number: plural
filiade nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: genera: femininum
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: gender: feminine
morphology: number: plural
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
language: Latin
morphology: case: ablative
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: plural
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: number: plural
fortisde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
fortisde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: plural
fortisde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: number: plural
homode nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
homode nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: plural
homode nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: number: plural
versus, 3de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
versus, 3de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: plural
versus, 3de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: case: dative
morphology: number: plural
de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
Iuliusde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: singular
Iuliusde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
musade nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: singular
musade nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
pariesde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: singular
pariesde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
homode nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
agilisde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
facilisde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
agilisde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
facilisde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
ovisde nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
ovisde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
sociolinguistics
ovisde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
sociolinguistics
ovisde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
rejected form / expression
de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: genera: masculinum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: genera: masculinum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
doceode nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: genera: masculinum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
iustusde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: genera: masculinum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
doceode nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: genera: masculinum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
iustusde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: genera: masculinum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
resde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
resde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
speciesde nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
speciesde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: genera: femininum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular

Quotation layer

cf. Char. 67, 17-19

cf. Char. 67, 19-21; Ps. Prob. inst. GL IV 123, 8-15

cf. Char. 67, 21-27

cf. Char. 68, 10-14; Ps. Prob. inst. GL IV 123, 15-37