Ps. Palaem. reg.

Ps. Palaem. reg. 1, 70 (p. 39, 12-16) - 2, 6 (p. 43, 9-19)

Loquebamur enim, si nominativus in as exierit, quando mittat in a, quando in e. Diximus de es regula nominativi, quia in e mittit ablativum. Diximus et de regula is, 15quando mittat in e ablativum. Diximus et de regula os, quia semper in e mittit ablativum. Diximus et de us regula, quomodo observandum sit, quae regula solum in genere neutro in e mittit, praeter illa duo, vulgus et pelagus; in genere masculino vel feminino aut in o aut in u. Quod ut 20cognoscas quando in o, quando in u, genetivum attende: si habuerit et ipse us, in u mittit ablativum tam in masculino quam in feminino. Ergo quantum necessitas temporis passa est regulas non parvas nominum scripsimus. Pauca de pronominibus dicamus, in quibus non ardua moles est. DE PRONOMINE Pronomina aut finita sunt aut infinita aut minus quam 1, 5finita. Finita sunt quae notant certam personam, ut ego; infinita, ut quis, quicumque, aliquis; minus quam finita sunt pronomina quae non sic plene definiunt personam ut non egeant demonstratore quomodo ego. Nam et ipsum tu non plene finitum est nisi in personam direxeris digitum. Sic 10ergo haec minus quam finita dicenda sunt: habeant enim quandam designationem sed non plenae significationis quomodo ego; ut puta, pone esse turbam: non significantius dicitur in turba, quomodo de turba cum unus dixerit ego. Sed ut de multis significemus quem quaerimus aut nomen 15adicimus aut digitum intendimus, ut appareat certius quem vocemus. Ergo et tu et ille et iste et hic et alia, quae quasi possunt ex parte definire personam, minus quam finita vocanda sunt. Prima persona quae dicitur ego tam in singulari numero quam in plurali non habet vocativum casum, quia nemo se vocat; sed cum forte contigerit ut dicamus o ego, o nos, non tam pronominis ratione quam interiectionis, id est 2, 5dolendi gratia, non vocandi. Quaestio est a qua declinatione veniat quis quod 2, 5significat quibus et unde veniat ipsum quibus cum dicimus. Sed dativus pluralis, cum exit quis, ab ablativo venit singulari qui exit a quo (cuius nominativus erit qui, non quis); quomodo in nominibus a docto doctis, a iusto iustis, sic a quo quis. Dativus vero pluralis qui exit in bus, id est 10quibus, ab ablativo venit singulari qui exit a qui: quomodo in nominibus omnia quae exeunt ablativo in i dativum pluralem in bus mittunt, sic in hoc pronomine, a qui ablativo, dativum in bus, quibus, cuius nominativus erit quis, non qui, quod antiqui communi genere dixerunt hic et haec 15quis ab hoc et ab hac qui, adeo ut frequenter invenimus lectum quicum, quod significat cum quo vel cum qua: nam Vergilius ait, cum de femina loqueretur, quicum partiri curas id est cum qua partiri.

Critical apparatus

exierit μ: consensus codd. Mπ: exiret Omittat] post mittat exspectes ablativum et] s. l. add. Omittat post. corr. O: mittit ante corr. O μ: consensus codd. Mπablativum] om. μ: consensus codd. Mπsolum O: plerumque μ: consensus codd. Mπaut in o aut in u O: aut in u aut in o aut in e mittit μ: consensus codd. Mπquod μ: consensus codd. Mπ: que Oquando in ‘o’] quando in e μ: consensus codd. Mπgenetivum] et Ofeminino] et si i in o et si is in e μ: consensus codd. Mπparvas O: paucas μ: consensus codd. Mπin quibus non ardua moles est] om. ODE PRONOMINE] INCIPIT DE PRONOMINE O; om. μ: consensus codd. Mπminus] aliquid Odirexeris O B R S Keil: dixeris N ξ: consensus codd. VW(X); duxeris Mplenae μ: consensus codd. Mπ: plene Onon significantius dicitur in turba] non significati us dicitur in turba O; non sic significantius dicitur in turba significativus O Aug. codd.; numne significantius dicitur in turbam tu μ: consensus codd. Mπcum O: si μ: consensus codd. Mπunus dixerit O Ps. Aug. reg. 2, 5 (p. 57, 14): dixerit unus μ: consensus codd. Mπappareat certius μ: consensus codd. Mπ Ps. Aug. reg. 2, 5 (p. 57, 16): pareat certus Ovocemus μ: consensus codd. Mπ Ps. Aug. reg. 2, 5 (p. 57, 17): vocamus Oquasi μ: consensus codd. Mπ Aug. codd.: om. Oquam μ: consensus codd. Mπ: quo ut vid. OPrima] INCIPIT REGVLA O; Regula μ: consensus codd. Mπnumero] numero post singulari scr. O, post plurali μ contigerit] om. Oo ego μ: consensus codd. Mπ: ego Onon O: quam μ: consensus codd. Mπsignificat μ: consensus codd. Mπ: significant Oet unde veniat ipsum ‘quibus’] om. Ocum dicimus] cf. Aug. codd. (vd. Rosellini 2001, comm. ad loc.) Sed] cf. ex. gr. § 1, 55, l. 1 dativus pluralis μ: consensus codd. Mπ: dativum pluralem Oa quo μ: consensus codd. Mπ: in a quo Ocuius O: cum μ: consensus codd. Mπerit (cf. § 2, 6, l. 5) O: exit μ: consensus codd. Mπnominibus O: omnibus μ: consensus codd. Mπablativo O: in ablativo μ: consensus codd. Mπhoc μ: consensus codd. Mπ: hac Oablativo dativum O: in ablativo dativo μ: consensus codd. Mπnominativus] nominativus e nominatius corr. Oadeo ut Rosellini: adeo et O; ut ab eo μ: consensus codd. Mπ Keil‘quicum partiri curas’] Verg. Aen. 11, 822

Linguistic layer

de nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: genera: femininum
de nomine: genera: masculinum
de nomine: genera: neutrum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: gender: feminine
morphology: gender: masculine
morphology: gender: neuter
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
vulgusde nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: genera: neutrum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: gender: neuter
morphology: number: singular
pelagusde nomine: casus: nominativus/rectus
de nomine: genera: neutrum
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: gender: neuter
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: genitivus/possessivus/paternus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: genitive
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
ego, 2de pronomine: qualitas: finita
language: Latin
syntax: pronoun: personal
quis, 2de pronomine: qualitas: infinita
language: Latin
syntax: pronoun: indefinite
quicumquede pronomine: qualitas: infinita
language: Latin
syntax: pronoun: indefinite
aliquisde pronomine: qualitas: infinita
language: Latin
syntax: pronoun: indefinite
ego, 2de pronomine: qualitas: finita
language: Latin
syntax: pronoun: personal
tulanguage: Latin
syntax: pronoun: personal
ego, 2de pronomine: qualitas: finita
language: Latin
syntax: pronoun: personal
ego, 2de pronomine: qualitas: finita
language: Latin
syntax: pronoun: personal
tulanguage: Latin
syntax: pronoun: personal
illelanguage: Latin
syntax: pronoun: demonstrative
istelanguage: Latin
syntax: pronoun: demonstrative
hiclanguage: Latin
syntax: pronoun: demonstrative
ego, 2de pronomine: personae: I
language: Latin
morphology: person: 1st
ego, 2de pronomine: casus: vocativus
de pronomine: numeri: singularis
de pronomine: personae: I
language: Latin
morphology: case: vocative
morphology: number: singular
morphology: person: 1st
nosde pronomine: casus: vocativus
de pronomine: numeri: pluralis
de pronomine: personae: I
language: Latin
morphology: case: vocative
morphology: number: plural
morphology: person: 1st
qui, 1de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
quis, 2de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
quis, 2de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
qui, 1de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
qui, 1de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
qui, 1de pronomine: casus: nominativus
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
quis, 2de pronomine: casus: nominativus
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
doctus, 1de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
doctus, 1de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
iustusde nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
iustusde nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
qui, 1de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
qui, 1de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
quis, 2de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
quis, 2de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: ablativus/comparativus
de nomine: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de nomine: casus: dativus/commendativus
de nomine: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
quis, 2de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: number: singular
de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
quis, 2de pronomine: casus: dativus
de pronomine: numeri: pluralis
language: Latin
morphology: case: dative
morphology: number: plural
quis, 2de pronomine: casus: nominativus
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
qui, 1de pronomine: casus: nominativus
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: number: singular
quis, 2de pronomine: casus: nominativus
de pronomine: genera: commune
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: nominative
morphology: gender: feminine
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
quis, 2de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: genera: commune
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
quis, 2de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: genera: commune
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
qui, 1de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: genera: masculinum
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: masculine
morphology: number: singular
qui, 1de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: genera: femininum
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
quis, 2de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: genera: femininum
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular
qui, 1de pronomine: casus: ablativus
de pronomine: genera: femininum
de pronomine: numeri: singularis
language: Latin
morphology: case: ablative
morphology: gender: feminine
morphology: number: singular

Quotation layer

Ps. Aug. reg. 2, 2-5 (p. 57, 3-10)

Ps. Aug. reg. 2, 5 (p. 57, 10-15)

Ps. Aug. reg. 2, 5 (p. 57, 15-19)

Ps. Aug. reg. 2, 6 (p. 57, 20-22)

cf. Ps. Aug. reg. 2, 12 (p. 61, 16-25 + p. 63, 1)

cf. Ps. Aug. reg. 2, 12 (p. 61, 16-25 + p. 63, 1)Verg. Aen. 11, 822 Ps. Aug. reg. 2, 12 (p. 63, 1-3) cf. Ps. Aug. reg. 2, 12 (p. 63, 4)